NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
(2092) حدثنا
يحيى بن يحيى
وخلف بن هشام
وأبو الربيع العتكي.
كلهم عن حماد.
قال يحيى:
أخبرنا حماد بن
زيد عن
عبدالعزيز بن
صهيب، عن أنس
بن مالك؛
أن
النبي صلى
الله عليه
وسلم اتخذ
خاتما من فضة.
ونقش فيه -
محمد رسول
الله - وقال
للناس (إني اتخذت
خاتما من فضة.
ونقشت فيه
محمد رسول
الله - فلا
ينقش أحد على
نقشه).
{…}
Bize Yahya b. Yahya ile
Halef b. Hişâm ve Ebû'r-Rabî' 'El-Atekî hep birden Hammad'dan rivayet ettiler. Yahya
(Dediki): Bize Hammad b. Zeyd, AbdûI'Aziz b. Sühayb'daıı, o da Enes b.
Mâlik'den nakBen haber verdiki.
Nebi (Sallallahu Aleyhi
ve Sellem) gümüşten bir yüzük edinmiş ve üzerine: «Muhammedürresûİullah»
cümlesini nakşetmiş. Halkada :
«Ben gümüşten bir yüzük
edindim. Ve üzerine "Muhammedürresûluliah" cümlesini nakşettim. Artık
hiç bir kimse bunun nakşı üzerine nakış yapmasın!» buyurmuşlar.
م - (2092) وحدثنا
أحمد بن حنبل
وأبو بكر بن
أبي شيبة وزهير
بن حرب. قالوا:
حدثنا
إسماعيل (يعنون
ابن علية) عن
عبدالعزيز بن
صهيب، عن أنس،
عن النبي صلى
الله عليه
وسلم، بهذا.
ولم يذكر في
الحديث: محمد
رسول الله.
{m}
Bize Ahmed b. Hanbel ile
Ebû Bekr b. Ebî Şeybe ve Züheyr b. Harb dahî rivayet ettiler. (Dedilerki): Bize
İsmail (yâni İbnî Uleyye), Abdul-Aziz b. Suhayb'dan, o da Enes'den, o da Nebi
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'den bu isnadla rivayet etti. Ama hadîste
Muhammedürresûluliah cümlesini anmadı.
DİKKAT İZAH’TAN SONRA
DA HADİS VAR
İzah:
Bu rivayetleri Buhâri
«Kitâbu'l-Libâs»'da; Enes hadîsini Nesâî «Kitâbu'z-Zine»'de tahrîc etmişlerdir.
Hadisin az sonra gelen
bir rivayetinde beyan edildiğine göre Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
yabancılardan bazı kimselere mektub yazmak istemiş. Kendisine bunların mühürsüz
mektub kabul etmediklerini söylemişler. Onun üzerine gümüşten bir yüzük
yaptırarak, üzerine «MuhammedürresûIullah» cümlesini nakşettirmiştir. Görülüyor
ki, Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Efendimiz bu yüzüğü parmağına
takmış ve dâima taşını avucunun içine çevirmiştir. Çünkü yüzüğün taşını
muhafaza etmek kibir ve ucubdan korunmak için en güzel çâre budur. Gerçi Nebi
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bu babda bir şey emretmemıştir. Binâenaleyh yüzük
istenildiği şekilde taşınabilir. Fakat efdal olan bu babda da Nebi (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem)'e uymaktır. Selef iki vecihle de amel etmiş, yâni yüzüğün
taşını hem avuç içine çevirmiş, hem de çevirmemişlerdir.
Nebi (Sallallahu Aleyhi
ve Sellem)'in yüzüğünün üzerine başka nakış yapılmasını istememesi, bu işe bir
mefsedet karışmasın, diyedir. Çünkü kendisi yüzüğü yalnız mühür maksadıyle
kullanmak için yaptırmıştı.
56 - (2092) حدثنا
محمد بن
المثنى وابن
بشار. قال ابن
المثنى: حدثنا
محمد بن جعفر.
حدثنا شعبة.
قال: سمعت
قتادة يحدث عن
أنس بن مالك
قال:
لما
أراد رسول
الله صلى الله
عليه وسلم أن
يكتب إلى
الروم، قال
قالوا: إنهم
لا يقرؤن
كتابا إلا
مختوما. قال:
فاتخذ رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
خاتما من فضة.
كأني أنظر إلى
بياضه في يد
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم. نقشه -
محمد رسول
الله -.
{56}
Bize Muhammed b.
Miisennâ ile İbni Beşşâr rivayet ettiler. İbni Müsennâ (Dediki); Bize Muhammed
b. Câ'fer rivayet etti. (Dediki): Bize Şu'be rivayet etti. (Dediki): Katâde'yi
Enes b. Mâlik'den hadîs rivayet ederken dinledim. Enes (Şöyle demiş):
Resûlullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem) Romalılara mektup yazmak istediği vakit ashab :
— Onlar mühürsüz mektub
okumazlar, dediler. Bunun üzerine Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
gümüşten bir yüzük edindi. Ben onun beyazını ResûIullah (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem)'in elinde hâlâ görüyor gibiyim nakşı «Muhammedürresûlullah» idi.
57 - (2092) حدثنا
محمد بن
المثنى. حدثنا
معاذ بن هشام.
حدثني أبي عن
قتادة، عن
أنس؛
أن
نبي الله صلى
الله عليه
وسلم كان أراد
أن يكتب إلى
العجم. فقيل
له: إن العجم
لا يقبلون إلا
كتابا عليه
خاتم. فاصطنع
خاتما من فضة.
قال: كأني
أنظر إلى
بياضه في يده.
{57}
Bize Muhammed b. Müsennâ
rivayet etti. (Dediki): Bize Muâz b. Hişâm rivayet etti. (Dediki): Bana babam,
Katâde'den, o da Enes'den naklen rivayet ettiki: Nebiyullah (Sallallahu Aleyhi
ve Sellem) Acemlere mektub yazmak istemişti. Kendisine :
— Acemler üzerinde mührü
olmayan mektubu kabul etmezler, dediler. Bunun üzerine gümüşten bir yüzük
yaptırdı. Enes:
«Onun elinde yüzüğün
beyazını hala görür gibiyim.» demiş.
58 - (2092) حدثنا
نصر بن علي
الجهضمي.
حدثنا نوح بن
قيس عن أخيه
خالد بن قيس،
عن قتادة، عن
أنس؛
أن
النبي صلى
الله عليه
وسلم أراد أن
يكتب إلى كسرى
وقيصر
والنجاشي.
فقيل: إنهم لا
يقبلون كتابا
إلا بخاتم. فصاغ
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم خاتما
حلقة فضة.
ونقش فيه -
محمد رسول
الله -.
[ش
(حلقة فضة)
هكذا هو في
جميع النسخ:
حلقة فضة. بنصب
حلقة على
البدل من
خاتما. وليس
فيها هاء الضمير.
والحلقة
ساكنة اللام،
على المشهور].
{58}
Bize Nasr b. Alî
El-Cehdamî rivayet etti. (Dediki): Biz Nuh b. Kays, kardeşi Hâlid b. Kays'dan,
o da Katâde'den, o da Enes'de naklen rivayet etti ki: Nebi (Sallallahu Aleyhi
ve Sellem) Kisra ile Kayser'e ve Necâşi'ye mektub yazmak istemiş de (kendisine)
:
— Onlar mühürsüz mektub
kabul etmezler, denilmiş. Bunun üzerin Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
gümüşten halka bir yüzük yaptırmış, üzerinde MuhammedürResûlullah» cümlesini
nakşettirmiş.
İzah:
Bu hadîsi Buhârî
«Kitâbu'l-İüm», «Kitâbu'l-Cihad», «Kitâbu'I Libâs» ve «Kitâbu'l-Ahkâm»'da;
Nesâi «Zinet», «Siyer», «İlim» vı «Tefsir» bahislerinde muhtelif râvilerden
tahric etmişlerdir.
Hadîsin muhtelif
rivâyetlerindeki Acemlerden, Romalılardan murat onların hükümdarılan olduğu
babımızın son rivayetinde tasrih edilmiştir. Demek oluyor ki: Nebi (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem) Acem Kisra'sına, Roma Kayser'ine ve Habeş Necâşi'sini hak
dine davet için mektuplar yazmak istemiş, kendisine bunların mühürsüz mektup
kabul etmedikleri söylenmiştir. Mühürsüz mektup kabul etmemelerinin sebebi,
sırları meydana çıkacağından korkmaları, bir de onlara arzedilecek bir şeyi
kimsenin bilmemesi lâzım geldiğine tenbih etmek istemeleridir. Burada şöyle bir
suâl hatıra gelebilir : Peygamber (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) yazı yazmayı
biimezdi. Halbuki burada mektup yazdığından bahsedilmektedir.
Cevap : Nebi
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in sonraları yazı yazmayı öğrenerek kendi eliyle
yazdığı rivayet olunmuştur. Yazmadığı sabit olmuş olsa, bu sefer hadîste isnadı
mecazi yapılmış olur. Yâni emredip başkasına yazdırdığı için yazma işi âmir'e
isnad olunur. Nitekim: Kıral mektup yazdı denilir ki, kâtibine yazdırdı
manasınadır. Karine örfdür. Çünkü örfü âdete göre Kıral mektubu kendi yazmaz,
kâtibine yazdırır.